Üç Kız Kardeş ; olay akışının çağrışımlarla ilerlediği ve dolayısıyla takip edilebildiği, akışta da sürprizlerin okuru karşıladığı bir roman. Hüznü içinde bir iyilikler masalı da denebilir: “’Anne, gerçek gibi...
DİĞER OKUMALAR
İnsanın Anlam Arayışı (Viktor E.Frankl)
İnsanın Anlam Arayışı (1946), Auschwitz toplama kampının tutukluları arasında yer alan, işçi ve doktor olarak zor zamanlardan ve sınavlardan geçmiş Psikiyatr Viktor E.Frankl’ın, kampta yaşadıkları ile savaş sonrasında geliştirdiği...
İçinden Kitap Geçen Kitaplar
Konusu kitap olan ya da bir kitap çevresinde geçen kurmaca metinlerin listesi… Mavi Şapka Kitap Kulübü‘nün “Kitaplı Kitaplar” okuma listesi ilgimi çekti. Geçen yılın okuma listelerindenmiş. Burada dursun. Fahrenheit...
Edebiyatta Pati İzleri (Damla Yazıcı)
Dost’a başka bir kitap için girip bir iç sıcaklığıyla hemen alıverdiğim bir kitap: Edebiyatta Pati İzleri . Evinde, bahçesinde, gönlünde bir “pati”si olmayanı sahiplenmeye heveslendirecek; olana bir kez daha...
Bir Başka Paris (Orhan Okay)
Yapmam gereken zamanlı bir iş vardı, kaldı. Orhan Okay’ın Bir Başka Paris kitabına kapılıp hem aziz hocamın anılarında güzel bir film izleme duygusu yaşadım hem öğrencisi olduğum döneme dair...
Yüz Yüze Konuşmalar Yaşayan Edebiyat
Sosyal medyanın güzel yüzü: Geçenlerde, bana önce yüksek lisans arkadaşlarımdan biriyle yeniden iletişim kurma fırsatı verdi, sonra onun bittiğini müjdelediği bir projeden haberdar oldum. Bugün de Youtube’da Yüz Yüze Konuşmalar...
Sona Ermek (Selim İleri)… Bir “Gönül Üzgünlüğü”
Başlıktaki “gönül üzgünlüğü” ifadesi Selim İleri’nin Sona Ermek romanından. Yanına yine romandan “öncesiz sonrasız yalnızlık” ifadesini alırsam, kitabın bende oluşturduğu duygu iklimini not etmiş olurum: “Bir kez daha yürekteki sancı....
Gölgeler (Zülfü Livaneli)… “Edebî ve Ebedî”…
Gölgeler farklı zamanlarda yazı dünyasına girmiş bir grup ismin, bugün pek de bilinmeyen takma veya gerçek isimlerinin hikâyesini anlatan bir “uzun hikâye”… konstantiniyye oteli’nden gölgeler’e Gölgeler’in çıkış noktası, Zülfü...
Kıraathane Demişken… Okumak Her Daim İyidir
Az önce, “millet kıraathaneleri” vaadi ve etrafında gelişen, –bana gereksiz gelen- tartışmaların odağındaki kıraathane kavramına da göndermesi olan bir ziyaretin haberini okudum. Cumhurbaşkanı, Eskişehir’de Tiryakizade Kıraathanesi’ni ziyaret etmiş. Haber,...
Kardeşini Doğurmak (Büşra Sanay)
Kitap danışma birimine Büşra Sanay’ın Kardeşini Doğurmak kitabını sormak istedim ama bilinçaltım galiba ensest gibi bir gerçekliği kabul edilemez bularak bir değişiklik yaptı: -Büşra Sanay’ın Çocuğunu Doğurmak kitabı var...
“Hikmet Burcu”… Şiirde Kemâle Ermenin Adı…
Ayşe Sarısayın Çok Şey Yarım Hâlâ kitabında babası Behçet Necatigil’i anlatırken, onu “hikmet burcu” şairlerinden biri olarak niteler. “Hikmet burcu”, Behçet Necatigil’in bir tür şiir yolunda ilerleyenlerin aşması gereken...
Çok Şey Yarım Hâlâ (Ayşe Sarısayın)
Yolculukta okuduğum kitaplara eklendi: Çok Şey Yarım Hâlâ. Daha önce Edebiyat Günü dolayısıyla okulumuzda da ağırladığımız yazar Ayşe Sarısayın’ın babası Behçet Necatigil’i anlattığı ve özlemini başlığa taşıdığı anıları… Hem şair Behçet Necatigil...
Türkiye Edebiyat Haritası (Kültür ve Turizm Bakanlığı)
Ankara’da oturduğum ilçede, adım başı bir yazar veya şair adı taşıyan sokağa, caddeye, parka yolunuzun çıkması hiç şaşırtıcı olmaz. Sadece benim evimin olduğu noktanın çevresinde bile üç park iki...
Kırmızı Pazartesi (Gabriel Garcia Marquez)
Türkçesi 106 sayfa tutan incecik bir kitap… Ama çarpan etkisi yüksek ve etkileyici bir içeriğe sahip olan, bir cinayet etrafında suç ve faillerin toplumsal karşılıklarını irdeleyen bir roman, Kırmızı...
İstiklâl Marşı’nın Yazılışı
“Dizilerin Okuyan Kahramanları”na eklediğim son güncellemede belirttiğim gibi, geçen yıldan beri kesintisiz izlediğim Vatanım Sensin’de geçen ve bu hafta, 12 Mart 1921’de İstiklâl Marşı’nın kabulü dolayısıyla Mehmet Akif Ersoy ekrandaydı. Dün...
Kırlangıç Çığlığı (Ahmet Ümit)… Duyulsun İstenen…
Büyüklerin dünyasından bir el, bir çocuk bedenine ne düzeyde zarar verebilir? Örselenmiş bedenlere ait ruhlar, bu acılarla kaç kat örselenir? Ölüm… Yıkım… Utanç… Kendi infaz kurallarını işletme… Kırlangıç Çığlığı...
Ömrümden Uzun İdeallerim Var (Suna Kıraç)
Ömrümden Uzun İdeallerim Var kitabında, hastalığı öncesinde Koç ailesinde ve holdingde kilit bir yeri olan Suna Kıraç’ın, çocukluğundan itibaren ne istediğini bilen, ciddiyetini ve mesafesini koruyan, hedefler koyan ve...
Dante Kulübü (Matthew Pearl)
Önce, Dante’nin İlâhî Komedya’sıyla bağlantısı ilgimi çekti; sonra, okudukça içine çeken, merak ettiren, zihin jimnastiği yaptıran bir romana dönüştü. Matthew Pearl imzalı Dante Kulübü, yazarını bilmesem, bir Dan Brown...
İnsanlık Suçu Dizisi, Filmi, Romanı ve Olayı
İnsanlık Suçu romanı (Theodore Dreiser, An American Tragedy), lisede okuyup sevdiklerimdendi. Elisabeth Taylor’lı filmde epeyce bir değişiklik vardı ama o da güzeldi (A Place In The Sun). Kitabı bana...
Frankenstein ya da Modern Prometheus (Mary Shelley)
Birkaç ay önce Mary Shelley’in Frankenstein ya da Modern Prometheus romanını raflarda gördüğümde, birçok kişi gibi hakkında okumuş kadar çok şey bildiğimi ama nedense hiç bilmek başka, okumak başka...
Frankenstein’ın Yazılış Hikâyesi
Frankenstein romanının, Mary Shelley tarafından yazılış hikâyesi de kendisi kadar ilgi çekici… Kitabın girişinde yer alan önsözde, Murat Belge’nin anlatımıyla: “Canavarı değil de canavarı anlatan hikâyenin ortaya çıkmasının hikâyesi...
Hıçkırık (Kerime Nadir) Romanının Hikâyesi
Hıçkırık, popüler aşk romanlarının ve filmlerinin kült eserlerinden biridir; üstelik içinden Zekeriya Sertel, Nazım Hikmet, Atıf Yılmaz hatta Celâl Bayar geçen bir yayınlanış hikâyesine sahiptir. Şimdilerde günlük bir dizi...
Hayvan Çiftliği (George Orwell)…Bir “Peri Masalı”!
İktidarla gelen kudreti, “Ben seni senden daha iyi düşünürüm; hatta ben senin yerine ve senden daha iyi düşünürüm. Ama unutma ki ben seni daha iyi gütmek için daha iyi...
Hayvan Çiftliği, Sineklerin Tanrısı, Tembellik Hakkı…
Hayvan Çiftliği ile Sineklerin Tanrısı, Tembellik Hakkı hatta Şeyhî’nin Harnâme’si, hatta Sabahattin Ali’nin Sırça Köşk masalı, değişik noktalardan benzerlikler gösterir. Sadece okuma sırasında aklıma düşenlerdir: hayvan çiftliği ve sineklerin...
Kemalettin Tuğcu… İçinden Engeller ve Savaş Geçen Bir Hayat
Kemalettin Tuğcu ile çok eskilerde yapılmış bir sohbeti okudum bugün. Dün okusaydım, 3 Aralık Uluslararası Engelliler Günü dolayısıyla, özelikle buraya not düşebileceğim ayrıntılar da içeren bir metinmiş. Türk Edebiyatı dergisinde...
Handan (Halide Edip Adıvar)
Handan, karakterin çizilişi ve kurgusuyla, Halide Edip Adıvar’ın farklı bir yerde duran romanlarından. En bilindik yönü, baştan sona mektuplardan oluşması. İşin magazinine girip otobiyografik iz sürümü yapmaya da müsait…...
Öyle Güzel Bir Yer ki (Murat Gülsoy)
Öyle Güzel Bir Yer ki yahut “Hotel California”dan bir dize: “Such a lovely place”… Murat Gülsoy gibi yazmayı olduğu kadar, “yazma” üzerine düşünmeyi de sevdiğini söyleyen bir yazarın kitabını...
Gecenin Gecesi (Hasan Ali Toptaş)
Yavuz Turgul’un Yol Ayrımı filmi öncesinde, Dost’a uğradım. Murat Gülsoy’un Öyle Güzel Bir Yer ki romanını alacaktım ki Hasan Ali Toptaş’ın Gecenin Gecesi hikâye kitabını gördüm. İkisini de aldım. Büyülü...
Kördüğüm (Ayşe Kulin)… Bellekte Kendini Arama…
Kördüğüm, okurken beyninizin beyaz perdesinde kendiliğinden canlanabilecek kadar aksiyonu ve diyalogu bol, “düğüm”ün nasıl çözüleceğini merak ettirdiği için de çabucak okunabilen romanlardan… Büyük bir bölümünü, bir psikoloji kliniğinde kalan...
Tarla Kuşunun Sesi (Mustafa Kutlu)
Tarla Kuşunun Sesi ; bir yörük ailenin ve dahi bu toprakların bozkırında can bulan tüm tarla kuşlarının yer yer naif, yer yer tiz bir çığlığa ve açık itiraza dönüşen...
İyilik Güzellik (Ece Temelkuran)…
Ece Temelkuran, ne ve nasıl söylediğiyle başka yazarlardan kolayca ayırt edilebilir “kendine özgü”lüğe sahip yazarlardan… Okur, o kendine özgü dilde, harmanlanmış kırılganlıkla direnci, öfkeyle umudu, anda sınırlı örneklerle genel...
Başlangıç (Dan Brown)
Edmond Krisch, evrenin başlangıcına dair bütün dinlerin verdiği yanıtları boşa çıkaracak bir açıklaması olduğunu belirtir. Görüşlerini önce üç büyük dinin önde gelen kişilerinden birer temsilciyle, bir piskopos, bir haham...
Abdülhamit Düşerken (Nahit Sırrı Örik)
Abdülhamit’in iradesinin zayıfladığı, İttihatçıların züccaciye dükkanındaki fil misâli hareket ettikleri bir siyasî, toplumsal çalkanışın fotoğrafının çekildiği bir roman, Abdülhamit Düşerken. Nahit Sırrı Örik’in ilk baskısıyla Sultan Hamit Düşerken (1957),...
Dil Bayramı (26 Eylül)… Türk Dili Yılı (2017)…
26 Eylül Dil Bayramı dolayısıyla yaptığım bir sunum için kullandığım el kartlarından birini hatırlatma amaçlı alayım şimdi: 26 Eylül, bir sürecin sonucu ve aynı zamanda bir sürecin başlangıç noktasıdır....
Yanlış Tercihler Mahallesi (Mario Levi)
Yanlış Tercihler Mahallesi, adı üstünde, hayatının bir veya birçok kavşağında “yanlış” seçimler yapan insanların, o seçimler doğrultusunda çıktıkları yolculukların “hikâye”sidir. Hemen tamamı “kederli gülümseyiş”lere açılır. Bu arada hikâye sözcüğünü...
Selânik ve Birkaç Dil, Edebiyat Çağrışımı…
(Beyaz Kule-Atatürk Evi/ Selânik-Yunanistan) Selânik’ten bana kalan; eksiksiz bir hoşluk, güzellik ve iyilik duygusu oldu. Düşeceğim notlar, günlüğün adı ve kapsamıyla sınırlı olacak ama yazmayı çok istediğim bir ayrıntıdan...
Selanik’te Sonbahar (Tuna Kiremitçi)
Selanik’te Sonbahar romanında umduğumu bulamadım; bulduğumsa ilginç ve merakla okutan bir kurmaca ve kurgulamaya dayalı bir roman oldu, bazı geçişler, çok çok hızlı gelse de… Umduğum; Selanik yolculuğu öncesi,...
Sanal ve Gerçek Dünyanın Tasarım Bebekleri
Huxley, 1932’de Cesur Yeni Dünya romanında, ideal toplum projesine uygun ve ona hizmet edecek “tasarım bebekler”in üretimini hayal etmişti. bu, dün medyaya düşen “tasarım bebekler” haberinden (ağustos 2017): “Tarihte ilk...
Genç Kalemler Dergisi Zamanında Selânik
Bu yaz planladığımız tatil durağı Selânik. Biletlerimiz cebimizde… Konaklayacağımız şehir Selânik olunca, öncesinde okunmak üzere, başucuma Tuna Kiremitçi’nin Selanik’te Sonbahar ve Tahir Alangu’nun Ömer Seyfettin’i anlattığı Ülkücü Bir Yazarın...
Bir Bilim Adamının Romanı-3: Dil ve Matematik
Oğuz Atay’ın kaleminden çıkan hâliyle, Prof.Dr.Mustafa İnan’ın hayatı, sadece bir bilim adamının romanı değil aynı zamanda bir bilim adamının dil ve matematik ekseninde, hem bu kavramlara hem de hayata...
Bir Bilim Adamının Romanı-2: Edebiyat Merakı
Belki Oğuz Atay’ın bilinçle işlediği ama muhakkak Prof.Dr. Mustafa İnan tarafında da fazlasıyla malzeme içeren edebiyat merakı, kayda değer. Şöyle de bir faydası olabilir bu ilginin: En azından, böyle bir...
Bir Bilim Adamının Romanı (Oğuz Atay)
Bir Bilim Adamının Romanı, bir misyon kitabı olarak hazırlanmış. Şimdilerde de MEB’in öğretmenlere okumalarını salık verdiği “yaz ödevi” listesinde, başka bir misyonu üstleniyor… Çocuklarımıza ağır geldiği için kaldırmıştık ama...
Popüler Roman Kahramanları (Umberto Eco)
“Dizi matematiği” denen ve hesabı iyi yapılırsa, sonucu, “Ekrandan halka geçiyor.” diye ifade edilen bir gerçeklik var. “Halk hangi dizilerin sadık takipçisidir?” sorusuna yanıt için o matematiği bilmek işe...
12 Yer Altı Tanrısı ve Kumarbi Destanı
(Yer altı tanrıları/ Yazılıkaya-Çorum) Geçenlerde bir hafta sonunu, Çorum’da Hitit kültürünün izlerinde geçirdik. Hattuşa’yı, Yazılıkaya’yı ve Alacahöyük’ü gezdik. Aklımda Ani Harabeleri benzeri bir görkemli tarih yolculuğu vardı ama elbette...
Sırça Fanus (Sylvia Plath)-2
öncesi: Sırça Fanus (Sylvia Plath)-1 bebek, sırça fanus, ölüm… Yahut, doğum-hayat-ölüm… Her fırsatta, bir şekilde sözün bebeklere ve bebekliğe gelişi ile kahramanın sürekli intihar denemelerinde bulunmak isteyişi veya o...
Sırça Fanus (Sylvia Plath)-1
Sırça Fanus… Ölümün eşiğinde, annelerin bile gücünün yetemediği derin bir boşlukta insanın nasıl da kaybolabildiği ve iç acıtan hüznü… Bir sabah, internette öylesine gezinirken, Gamze Öztürk imzalı bir “liste”...
Yılkı Atı (Abbas Sayar)… Dorukısrak’ın Hikâyesi…
Abbas Sayar’ın Yılkı Atı romanı, İç Anadolu’da doğup büyümüş bir yazarın kaleminden İç Anadolu’nun yılkı atlarının içe işleyen hikayesi… yılkı atı dorukısrak… Özeti: Kış başlangıcında, kötüleşen havaya bakıp kendi...
Şiir Hikâyeleri (Haluk Oral)
Haluk Oral Şiir Hikâyeleri ile şiirlerin arkasındaki insanları, insan hikâyelerini, o hikâyelere sinen duyguları ve bütün bunların nostaljik izlerini sürüyor. “edebiyatın da magazini olur mu?” Bu sabah, bir magazin...
Çavdar Tarlasında Çocuklar (J.D.Salinger)
Çavdar Tarlasında Çocuklar, kötü olmayı beceremeyen genç bir adamın hikayesini anlatıyor: Holden Caulfield, varlıklı bir ailenin tanınmış bir kolejde (Pencey) okuyan oğludur. İngilizcesi dışında dersleri kötü olduğu için, önceden...
Sineklerin Tanrısı (William Golding)
Sineklerin Tanrısı (William Golding), 20.yy edebiyatının kült eserleri arasında yer alan ve bir tarama yapıldığında hakkında sayısız değerlendirme bulunabilecek eserlerdendir. Genel bir tarama sonucunda, kitabı okumamış bir okur bile,...
“Şiir Şiir Türkiye”
Bu sabah, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın son tanıtım filmi dikkatimi çekti (Nisan 2017). Dizeleri tanıyor gibiyim ama sanki şiirde şu sözler yoktu… derken… bu sözler şu şiirde geçmiyor muydu?.....
Huzursuzluk (Zülfü Livaneli)…”Ben bir insandım!”
Huzursuzluk romanını Zülfü Livaneli’nin yumuşak ve sakin sesinin tınısının eşliğinde okudum desem yeridir. Sanki o yaşamış da başından geçeni bizlerle paylaşıyor hem de sesli olarak… Romanın yazarının konuşma dili ile...
Vakit Hazan (Aslı E.Perker)
Vakit Hazan (Aslı E.Perker) ile Ahmet Ümit’in Elveda Güzel Vatanım romanlarını aynı gün almıştım. Aynı gün, Svetlana Aleksiyeviç’in Kadın Yok Savaşın Yüzünde vardı elimde. Zamanın ruhunun içime sindiğinin resmidir!… Vakit...
“Göl” (Lamartine)… Ey Göl, Hatırında mı?
“Mannequin Challenge” yani insanların mankenvarî hareketsiz kalmaları, hareketlerin dondurularak görüntülenmesi “moda”sı varmış. Niye var, nerden çıktı çok umurumda değil ama THY hosteslerinin de katıldığı bir videoya denk gelince, aklıma...
“Elveda Güzel Vatanım” ve “Vatanım Sensin”
Ahmet Ümit’in Elveda Güzel Vatanım romanının okuması bitti. Yarıladığımda düştüğüm blog notu (“Elveda Güzel Vatanım” Derken “Yazmak”), Ester ve “yazma” tutkusu ağırlıklıydı; çünkü bu iki başlık, Şehsüvar Sami’nin hikayesinde...
Elveda Güzel Vatanım (Ahmet Ümit)
İsyan, ihtilal, devrim, savaş vb. türü ne olursa olsun toplumsal kaynamanın tepe noktasına ulaştığı zor zamanlarda “silah” karşısında “kalem”in durduğu yer neresidir, neresi olsa gerektir? Ahmet Ümit’in son romanı, Elveda...
Kuşlar Yasına Gider (Hasan Ali Toptaş)
Hasan Ali Toptaş’ın Ölü Zaman Gezginleri kitabında geçen bir bölüm, insana dair çok yalın bir gerçekliğin altını çizer. Orada, “insanlık dışı” ifadesinin saçmalığına vurgu yapılır ve insanın elinden çıkmış her durumun,...
Felatun Bey ile Rakım Efendi (Ahmet Midhat)-2
Felatun Bey ile Rakım Efendi’nin tiyatro haline dair notlar düşmüşken, kitaba dair de birkaç şey ekleyebilirim. Ahmet Midhat Efendi, eserlerinde okuru doğrudan etkilemek için birkaç yolu sıklıkla kullanır. Aynı...
Felatun Bey ile Rakım Efendi (Ahmet Midhat)-1
Felatun Bey ile Rakım Efendi, Ahmet Midhat’ın eğitime, kadına, esarete, çalışmaya ve ekonomiye bakışını toplu olarak yansıtan temel eserlerinden biridir. Ahmet Midhat, cinsiyet ayırmaksızın eğitimin önemine inanır, esarete karşı...
Yeni Türk Harfleriyle İlk Alfabe
Yolumun İstanbul’a daha sık düştüğü zamanlardan birinde, muhtemelen Beyazıt’ta bir sahaftan almıştım. Zamanını hatırlamıyorum. Üzerindeki tarih: 1928. Yeni Türk Harfleriyle İlk Alfabe adı, Yeni Türk Harfleri -le İlk Alfabe şeklinde...
Aşk-ı Memnu İçin Birkaç Not…
Aşk-ı Memnu için yeni bir şeyler yazmadan önce eskilerde kalan iki not: Aşağıdaki notun tarihi: 29 Mayıs 2010 (Elifin Günlüğü) İzlediğim bir açık oturumda, konuşmacılar arasında yer alan Deniz Ülke...
“Vatan ki Herkesin Hakiki Vâlidesi İken…”
Vatanım Sensin (Kanal D) dizisinin tanıtımlarında geçen, “Vatanın yoksa ailen de yok!” cümlesi ve doğrudan dizinin adı her kulağıma çalındığında, Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre oyununda, Zekiye ile İslâm...
Müptezeller (Emrah Serbes)
Kendisini önce “müptela”, sonrasında “müptezel” olarak nitelendiren genç bir adamın, hayatın en dip, en ürkülesi, en yok edici bataklarında çırpınışı ve bu çırpınışta elinden tutan diğer “müptezel”lerle birlikte daha...
Edebiyatta Mimarlık
Edebiyatta Mimarlık, ağırlıklı olarak mimarların penceresinden, farklı edebî metinlerde mekânların işlenişini üzerine daha çok deneme niteliğinde yazılardan oluşuyor. Her yazının başında, Türkiz Özbursalı imzalı, ilgili eserle veya yazarla bağlantılı...
Kabil (José Saramago)
Jose Saramago’nun Kabil romanına dair başındaki hükmümle ilerleyen sayfalardaki hükmüm farklı: Başında, anlatıcının ironik dili ancak okunduğunda anlamını ve karşılığını bulur diye düşündüm; ilerleyen sayfalarda, o dil yerini daha...
Ah Mana Mu (Handan Gökçek)
Ah Mana Mu, Yanya, İzmir ve Antakya hattında bir “mübadele” romanı… Derdini bağırmadan, usul usul aktaran bir anlatım dili var. Yazarı Handan Gökçek, “yaratıcı yazarlık atölyesi”nin ilk gününde sürpriz...
Yürek Söken (Boris Vian)
“Bu kadar saçma bir kitap okumadım.” dedi ve dakikalarca romandaki anne profilini anlattı. Merak edip okudum. Boris Vian yazmış: Yürek Söken. 1953’te yayınlanmış. Mecazî anlam yüklü bazı kavramların somutlaştırıldığı...
Galîz Kahraman (İhsan Oktay Anar)
Galîz Kahraman ve Yedinci Gün: “Mükemmel insan”ı yani İdris Amil’in varlığını önden haber veren kişi, Yedinci Gün’ün “nevi şahsına münhasır” şahsiyeti İhsan Sait’tir: “Lakap ardına saklanman için sebep yok. İsmin...
Cesur Yeni Dünya (Aldous Huxley)
Stephen King, Under The Dome’u , yok olursa alternatifi bulunmayan dünyaya dikkat çekmek için dünya içinde yarattığı bir mecaz olarak nitelendiriyor. Bence Cesur Yeni Dünya da 20.yüzyılın Henry Ford’la...
Çocuklarımıza Şiirler (Ali Ulvi Elöve) Üzerinden Dil ve Düşünce
Ali Ulvi Elöve’nin Çocuklarımıza Şiirler kitabı, düşünme biçiminin ve değişen değerlerin dildeki izini sürmek, bir başka deyişle dil ve düşünce arasındaki bağı göstermek için iyi bir örnektir. Şairin 1912’de yazdığı,...
Havva’nın Üç Kızı (Elif Şafak)
Altı kalın çizilmiş mesajlar ve kalın çizgilerle karikatürize edilmiş durumlar kesintisiz bir akışta karşınıza çıkınca yorucu olabiliyor. Elif Şafak’ın son romanı Havva’nın Üç Kızı bunu düşündürttü zaman zaman. Kitabı “Nereye...
Il Postino yahut Metaforların Dünyasında…
İmge (imaj, metafor) edebiyat öğretmenlerinin gerçek anlamda öğrencilerine kavratmaları bir parça zor ama bir o kadar da keyifli konu başlıklarındandır. Il Postino, metaforun en yalın haliyle anlatıldığı harika bir film....
“Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal ile Mülâkat”
“Bütün Fransız mecmua ve gazeteleri, Çanakkale’de döğüşmüş zabitlerin, kumandanların, oraya uğramış muharrirlerin ve gazetecilerin hatıralarını, makalelerini yazdılar. Halbuki şimdiye kadar biz henüz bir şey yapamadık.”(Ruşen Eşref) Ruşen Eşref ve...
Bizim Köy (Mahmut Makal)
Mahmut Makal, UNESCO’nun 1966’da, “tüm kitaplarıyla dünya kültürüne hizmet ödülü”ne değer bulduğu bir yazar… Bir grup yazarla birlikte o da okulumuzda ağırladıklarımızdandı. O zaman, yüzünde 79 yaşın ağırlığını ve...
Serenad (Zülfü Livaneli)…Üç Kadın, Kimlik ve Acı…
Zülfü Livaneli’nin, Serenad romanında katı, dolayısıyla keskin politik söylemlerden uzak duran ve kadın roman kişisinin anlatımında naifleşen iletilerinin odağında bildik bir sonuç var: İktidarlar acıları yaratır; sonuçlarını en çok...
Bir Doğa Tarihi (H.Bıçakcı)
Proje hayatların Doğa kişisinin yaşadıkları üstünden kara mizah eleştirisi… Hakan Bıçakcı’nın Doğa Tarihi romanı, plaza insanları örneğinde, oluşturulmuş, kurgulanmış, algısı pazarlanmış, dolayısıyla doğal olanın dışında yaratılmış sanal bir dünyanın insanlarını...
Tembellik Hakkı (Paul Lafargue)
Tembellik hakkı diye bir ifadeyi anlaşılır kılacak yalın bir bakış açısı: “Çünkü kim ki kendi emeğini para karşılığı satar, kendini de satar ve köle mertebesine düşer.” (Çiçero’dan yapılan alıntı)...
Mutlu İnsanlar Kitap Okur ve Kahve İçerler (Agnés Martin-Lugand)
Mesajı adında bir kitap diye düşünebilirsiniz ama bir parça ters köşe yapıyor: Mutlu İnsanlar Kitap Okur ve Kahve İçerler. Kitaplar arasında gezinirken dikkatimi çekti, aldım. Başlıkta kitap ve kahve...
Deliduman (Emrah Serbes)
Mizah, hem de en karasından, en beklenmedik tabloların içinde, en ayrıntıda en çarpan haliyle… Bazen mizah mı değil mi diye düşündürten yanıyla ve gülümsetip acıtan dozuyla… “Kahrolsun baĞzı şeyler!”...
Yüzbaşının Oğlu (Nedim Gürsel)
Yüzbaşının oğlu ve cinsellik… Arka kapağa ya da basındaki tanıtımlara kanıp bir ergenle bir orta yaş kadınının fantezilerinin dozunu merak ederek okumaya niyetlenenler varsa, yok öyle bir şey! Yatılı okul...
Ustam ve Ben (Elif Şafak)
Anadolu’da küçük bir çocuk, annesinin ölümünden sorumlu tuttuğu üvey babasından bir gün intikam almakla sınırlı hayat ufkunu, bir gemi yolculuğunda hayal edemeyeceği bambaşka bir dünyaya çevirir. Gemide Hint şahından...
Size Pandispanya Yaptım (Mario Levi)
Bazı romanları okursunuz; konusu ilginizi çeker yahut çekmez, orada biter.”Konu”da yani…Bazı romanları okursunuz; “konu”su ne olursa olsun, “anlatılmaz okunur” cinsindendir, “Okumak lazım!” dersiniz. “Anlatım”da geçemediğiniz güzellikler vardır yahut “tahlil”lerde....
Fatih-Harbiye (Peyami Safa)
Ne Fatih ne Harbiye, hem Fatih hem Harbiye. Öğrencilerime Peyami Safa’nın Fatih-Harbiye romanının mesajını böyle verirdim. Fatih-Harbiye’yi televizyon dizisi olarak izlerken, “Ama ben böyle bir şey hatırlamıyorum.” dediğim ayrıntılar...
Requiem (Antonio Tabucchi)
requiem, derinlerde saklı hüzün… Requiem-Bir Sanrı, İtalyan yazar Antonio Tabucchi’nin romanı. Yaz ortasında bir Pazar gününü bomboş Lizbon sokaklarında geçiren anlatıcı, intihar eden sevgilisi Isabel’in intihar nedenini öğrenmek için...
Alope’nin Odası (Mehmet Güreli)
Eski bir öykü… Bende yoktu, kitapçılarda da bulamadım. Metin lazımdı; Sesli Öyküler’den dinleyerek yazdım. Nette bulabildiğim bir paragrafa da şükrettim. Hazırlık öğrencileri için, öykünün üst katmanı yeter de artar...
Vakitsiz Şarkılar (Ali Kırca)… Kalbin Bi Yerinde…
Ali Kırca’nın son kitabı Vakitsiz Şarkılar, yazılarından derlenen beşinci ve eğer düşüncesini değiştirmezse, bu şekilde oluşturulmuş. Şarkı sözü, mecazi olduğu kadar gerçek de. Kitap bir de CD içeriyor. Ali...
Yedinci Gün (İhsan Oktay Anar)
İlahi İhsan Oktay, pardon Ogeday İhsan; o da nereden çıktı, İhsan Sait diyecektim. :) Yedinci Gün baştan sona gülümseyerek okuduğum kitaplardan oldu. İhsan Oktay Anar’ın son romanı Yedinci Gün değişik katmanlarda...
Kurmaca Kişiler Kenti (Emin Özdemir)
Emin Özdemir, “gerçeklik” alanından “kurmaca” evrenine hangi arada geçtiğini tam da kestiremediğiniz bir anlatım diliyle, metin türünü de tam belirleyemediğiniz bir düzlemde sizi romanla denemenin tadında bir geziye çıkarıyor....
Soluk Bir An (Behçet Çelik)
Soluk Bir An, soluk sözcüğünü çift anlamlı okuyarak yorumlanabilir pekâlâ: Belli belirsiz, çok kısacık, Fikret’in bir şiirinde yazdığı türden “zâil ü muğfel” bir anın içinde, bir anlık tende hissedilen...
Civan (Müge İplikçi)
Civan, Müge İplikçi’nin son romanı. Üzerine bizzat yazarının ağzından edinilebilecek epeyce söyleşi mevcut. Bence önce romanı okumalı ki ister istemez yönlendiren açıklamaların etkisinden uzakta gerçek bir okuma olsun. Okudukça,...
Baba, Oğul ve Kutsal Roman (Murat Gülsoy)
Baba, Oğul ve Kutsal Roman kitabının adı Koma da olabilirmiş, Schrödinger’in Kedisi de (Bu deneysel kurguya doğrudan göndermeler var zaten)… Bir, arada kalmışlık hali; gerçek-rüya-kurmaca düzlemlerinde, “yazarken yaşanan”, “yaşanırken yazılan”, rüya...
“Günümüz Türk Romanı”-2-Romana Dair
Murathan Mungan… Benim nesri de şiiri kadar “şiir” olan yazarım… Ukalalığı bile yakıştırdım kendisine ki ekranlardan ve yazılardan öyle bir tanım çıkarmazdım. Ama onun ukalalığı, sözcüğün gerçek anlamına adresli...
Bizim Büyük Çaresizliğimiz (Barış Bıçakçı)
Bizim Büyük Çaresizliğimiz romanının başlığı, metinde de yer alır ve derdini gayet açık anlatır: “Aklıma sevdiğim bir romandan bir cümle gelmişti. Kederin bizi başrole taşıdığı, ikimiz dışında her şeyi...
Kış Günlügü (Paul Auster)
Hayatının “kış” mevsimindeki yazar Paul Auster, 64 yaşından geçmiş zamana bakar; hayatının diğer mevsimlerinden devşirdiği anılarına döner ve Kış Günlüğü’nü yazmaya başlar. Kış Günlüğü bir anı kitabıdır ama alışıldık...
Kafka’nın Bebeği (Gerd Schneider)
Bir kitabı almaya yeterli sayılabilecek büyülü sözcüklerden biri benim için pekâlâ “Kafka” olabilir. Üniversiteli yaşlarımın vazgeçilmezlerindendi. Dost’ta Gerd Schneider imzalı Kafka’nın Bebeği’ni görünce hiç tereddüt etmedim. Almamla bir solukta...
Az (Hakan Günday)… yahut Derdâ ve Derda…
Az yahut Derdâ ve Derda; yahut otuz iki tekmili birden cinsellik, cinayet, şiddet, sadizm, mazoşizm, yeraltının karanlık adamları, tarikat, “karanlık” pub’larda yaşananlar, uyuşturucu, çocuk pornosu, İngiliz gizli servisi… Neredeyse,...
O Büyülü İnsanlar (Zeynep Oral)
Okul servisinin döne dolaşa okulu bulması rahat 40 dakikayı alıyor. Son iki hafta, sadece sabahları okuyarak serviste bir kitap bitirdim. En güzel yanı, sabahları bir ya da iki “büyülü”...
Petersburg (Andrey Belıy)
Çok az kitabın dilini, “yanımda şimdi biri olsa da paylaşsam” duygusunda farklı bulurum. Petersburg (Andrey Belıy, 1913), içeriğini bütünleyen bir biçimde ironik bir anlatım diline sahip… Çevirmenin (Sabri Gürses)...
Beyaz Geceler (Fyodor Dostoyevski) ve Bir Hayalperest
Devamı uzun bir otobüs yolculuğuna iyi gelir düşüncesiyle önden okumaya başladığım Petersburg (Andrey Belıy) romanının giriş bilgileri, nasılsa yolculuğa daha var diye araya, Dostoyevski’nin Beyaz Geceler’ini aldırdı. Giriş bilgilerinde, her iki...