Hikâyenin yapı unsurları, birlikte olayı oluşturan ve birbirine bağlı gelişen parçalardır: Olay, olayın geçtiği zaman, gerçekleştiği yer, olaya maruz kalan kişiler ve nihayet olayın anlatıcısı. Bu parçalar, yazarın tercihine...
Hikâyenin Yapı Unsurları
Edebiyat Eserleriyle Maket Çalışmaları Yapma
binalar ilham aldığı eserleri ne kadar hatırlatıyor? Aşağıdaki evleri tahmin edemiyorsanız boş geçebilirsiniz. Sadece eser adları yazılacak. 5 ev bitip “gönder”ince doğruları gelecektir:)) Sunumdaki eserlerin karışık dökümü: Görünmez Kentler (İtalo...
Metinlerle Bağlantılı Yazma Çalışmaları
Yazı yazma, özel bir çaba ve süreç gerektirdiği için, özel bir ilgisi olmayan öğrenciler açısından cazip olmayan bir dil becerisidir. Yazma becerisini geliştirmek için yararlanılabilecek keyifli yollardan biri, metin...
Değerler Skalasında Sineklerin Tanrısı ve Aradaki Boşluk
Aşağıda, bu teknik, Sineklerin Tanrısı (William Golding) romanının kişi kadrosu üzerinden, bir skalaya uyarlanarak –adalet, akıl ve iyiliği önceleyen çocuklarla şiddeti ve kötülüğü benimseyen çocukların iyilik-kötülük çizgisinde sıralanması-örneklenmiştir. (Sınıf...
Satır Aralarında Hayatın Bilgisini Okumak
Bir eser, kaç alanın bilgisini satır aralarında saklayabilir? Geçmişte, disiplinler arası bir proje olarak yaptığımız Kürk Mantolu Madonna ve içerdiği siyasal, toplumsal, kültürel bağlarla ilgili çalışmanın hikâyesi şurada.
Çevrim İçi Kullanılabilir Hâliyle Duvardaki Rol
Üzerine yazmaya ve Word olarak çıktı almaya izin veren “duvardaki rol” şekline, -dilerseniz, boş hâliyle, dilerseniz sınıfta kullanmayı planladığınız metinleri ekleyerek çıktı alabilirsiniz. (Uyarı: Metin, sunum içindeki dolaşımda korunur...
Küçük Prens’le “Teori Kurma” Oyunu
Aşağıda, Küçük Prens’ten seçilen metinlerle, yaratıcı drama tekniği “teori kurma” uygulanmasına ilişkin bir örnek yer almaktadır. Küçük Prens’in küçük prensi çölün ortasında karşılaştığı pilota günler içinde kendi hikâyesini anlatırken,...
Küçük Grupla Doğaçlama Örneği
Yaşadığınız durumlara dışarıdan bakıp kendinizi ve durumu değerlendirdiğinizi bir düşünün ama sizin yerinize bunu Karagöz ve Hacivat yapsın. Aşağıda uygulama örneği olarak verilen Ahmet Hamdi Tanpınar’ın uzun hikâyesi Yaz...
Jigsaw (Ayrılıp Birleşme) ile Akran Öğrenmesi
Jigsaw bir grup çalışması olarak, iş birlikli öğrenmenin, dolayısıyla akran öğrenmesinin güzel örneklerindendir. Grup çalışmasına dayanır. Sınıf gruplara ayrılır. Her gruba, aynı konu, bölünmüş alt konu başlıklarıyla dağıtılır. (Öğrenci...
Kavram Haritası
Kavram haritası (concept map) bir konuyu tüm bağlantılarıyla ortaya koyan görsel bir bilgi haritasıdır. Bir kavram haritası oluşturmak için; Odak kavramdan başlayarak hiyerarşik biçimde bağlantılı kavramlara doğru açılan bir...
K-W-L Ne Biliyorum? Ne Öğrenmek İstiyorum?
K-W-L | K-W-H-L-A-Qya da genişletilmiş haliyleK-W-L | K-W-H-L-A-Q , öğrencinin neyi ne kadar bildiğini ve öğrenme süreci sonunda ne düzeyde öğrenebildiğini kendisinin tespit etmesini sağlayan bir “grafik düzenleyici”dir. Adındaki...
GRASPS Performans Görevi
Tasarım yoluyla öğrenme (UbD) yaklaşımında güçlü bir öğrenme kanıtı olarak GRASPS kullanılması önerilir. GRASPS, hayatta karşılığı olan bir durumun, sorunun çözümünü arayan bir performans görevidir. Performans adımları, GRASPS adını...
Bilgiyi Hatırlama, Bildiğini Gösterme
Bloom taksonomisini en alt basamağını oluşturan “hatırlama”ya ezber bilgi yerine, mevcut bilginin çağrılması olarak bakılırsa o kadar da küçümsenecek bir aşama değildir aslında. Meselâ, her okumanın, sadece metnin okunmasıyla...
Bilgiyi Kullanma
Bloom taksonomisi kapsamında bilişsel öğrenmeyi tanımlayan basamaklardan “uygulama”, kazanılmış bilginin kullanılmasına dayanır. Bilginin kullanılması; bir sistemin işleyiş ilkesini gösterme de olabilir, o ilkeyi uygulayarak sistemi işletmek de… Sözgelimi, bir...
Metni Anlayarak Okuma
Bloom taksonomisinde “anlama” ve “çözümleme”nin somut çıktıları olan eylemler, bilgiye ve/veya metne genel anlamıyla hakimiyeti gerektirir ve gösterir. metni anlama Öğrenci, bir metni yahut bilgiyi, herhangi bir yönüyle kavramışsa,...
Metni Derinlemesine Okuma
K12 sınıf düzeylerine uygun metni derinlemesine okuma; Bloom taksonomisinin çözümleme, analiz basamağına denk gelen sınıf çalışmaları yapabilmektir. metni analiz etme Metin etrafında; ögelere, ilişkilere, ilkelere yönelik irdelemelerle ayırt etme,...
Eleştirel Okuma, Değerlendirme
Değerlendirme, adı üstünde, bilgiye dair bir “değer”lemedir. Bloom taksonomisinde bilgiyi değerlendirme, bir konu veya sorun çerçevesinde, hem yorumlama, eleştirme, tartışma hem de bunun sonucunda, karar verme, kanıtlama süreçlerini içerir....
Eğitimde Hikâyeleştirme (Storytelling)
Hikâyeleştirme (storytelling), son yıllarda iş dünyasının keşfettiği ve öne çıkardığı bir başarı stratejisi gibi görünse de asıl keşfi, fabl ve masalların anlatıldığı çoook eski zamanlarda bile eğlence amaçlı değil,...
Dante Kulübü’nden Bir “Örnek Olay” Durumu ve Karar Verme Süreci
Dante Kulübü romanında, çoğu aynı zamanda Harvard Üniversitesi’nde akademisyen olan yaşlı edebiyatçıların, polise yardımcı olmak ya da olmamak konusundaki tereddütlerini ve karar anlarını içeren bir bölüm, “örnek olay” ve...
FRP ile Okuma Oyunu
FRP ve kurmaca metinler arasındaki benzerlikler dikkate alınarak, farklı bir okuma oyunu / etkinliği planlanabilir; okuma ile oyun birleştirilebilir. (FRP=Fantastik Rol Yapma) FRP (meraklısına link şurada ve şurada) için...
Okuma Becerisi ve Yaratıcı Drama Teknikleri
Yaratıcı drama teknikleri öğrenciler için okumayı keyifli hâle getirmeye ve anlamayı geliştirmeye elverişli yolların başında gelir. Sözgelimi: Metne odaklanmaya, durumları iyi anlamaya yardımcı olması için: Donuk İmge ile anın...
Sokratik Sorgulama Tekniği
Sokratik sorgulama , herhangi bir konuda aranan yanıtları yahut çözümleri, o konu etrafında sorular sorarak bulmaya dayalı bir tekniktir. Her soru, bir sonraki yanıta ve beraberinde yeni bir...
Konuşma Becerisini Tartışma Teknikleri ile Pekiştirme
Tartışma teknikleri, bir soruna odaklanma, çözüm yollarını planlama, argüman üretme ya da çürütme vb. yönlerden, öğrencileri geliştirirken, grup içinde ya da topluluk önünde konuşma becerilerinin gelişimini de destekler. ...
Konuşma Etkinlikleri ve Yaratıcı Drama
Yaratıcı drama tekniklerinin birçoğu, hazırlıklı ya da hazırlıksız konuşma etkinlikleri için uygundur. Tekniklerin niteliğine göre, senaryo oluşturma, sorun çözme, hikâyeleştirme, tartışma vb. özellikler, grup içinde hem konuşmayı kolaylaştırır hem...
Türkçe Dil Sınavı Örnek Soruları
24-25 Nisan 2019’da MEB tarafından uygulanan Dört Beceride Türkçe Dil Sınavı ile ilgili sonuç raporunda yer alan Türkçe dil sınavı örnek soruları: okuma örnek sorusu metni: Aşağıda bir arkadaş...
Edebiyat-Tarih İlişkisinin “Sahne Arkası”
“Sahne arkası” , özellikle edebiyat ve tarih arasındaki ilişkinin konu edildiği derslerde yararlanabilecek bir yaratıcı drama tekniğidir. Çünkü, biri tarihsel veya belli bir döneme özgü bir gerçekliği, diğeri o...
Grup Heykelleri ile Tablo Oluşturma
Öğrencilerin metinle bağ kurabilmelerinin en kolay yollarından biri, metni içselleştirebilmeleridir. Kendi bedenlerinde ortaya çıkaracakları canlandırmalar metni ne kadar kavradıklarını da gösterir. grup heykelleri “Katılımcılar bu tekniği uygularken araç olarak...
Rol Oynama, Küçük Grupla Yapılan Doğaçlama
“Küçük grupla yapılan doğaçlama – rol oynama” drama tekniği (small-group play-making), adı üstünde, küçük grupların kendi içindeki rol paylaşımı ve iş birliğiyle yürüttükleri etkinliklere dayanır. Eğitmen görevi verir ancak...
“Bölünmüş Ekran” ile Farklı Açılardan Bakma
Bir olayın farklı yönlerini ve etki alanını görüp anlamak için “bölünmüş ekran” (split-screen, cross-cutting) elverişli bir drama tekniğidir. Oscar Wilde’ın ünlü Gül ile Bülbül masalında, sevdiği kızı baloya...
Doğal Destanlar ve “Kulaktan Kulağa” Oyunu
Doğal destanlar, çekirdek (doğuş), gelişme (yayılma) ve saptanma evrelerinden geçerek birer insanlık mirasına dönüşmüştür. “Kulaktan kulağa” oyunu, doğal destanların bu gelişim evrelerine ilişkin bilginin kazandırılmasında eğlenceli bir yol olabilir. bir...
Zıt Panel ile Bilgiyi Gözden Geçirme
Zıt panel, “zıt” sözcüğünün çağrıştırdığı anlamla ilgisi olmayan, soru-yanıta dayanan ve konuşmacılarının bir soru grubu ile bir yanıt grubundan oluştuğu bir tartışma türüdür. Her iki taraf da soru-yanıt grupları...
Açık Oturum ve Panel
Açık oturum ve panel gibi birden çok konuşmacının katıldığı tartışma ortamlarında, bir konu, belirli bir düzen içinde, bir başkanın yönetiminde değişik yönleriyle tartışılır. Bu tür tartışmaları yöneten başkan/ moderatör;...
“Kostüm Hazırlama”… Eşyalar Kimi İşaret Eder?
Yaratıcı drama tekniklerinden kostüm hazırlama (“Costuming”), kurmaca -hatta gerçek bile olabilir- tip ve karakterleri çözümleme ve değerlendirmenin merak uyandıran yollarından biri olarak uygulanabilir. Bir başka drama tekniği olan “Özel Mülkiyet“te, kişiden yola...
Doğaçlama ve “Commedia dell’Arte” ve “Orta Oyunu”
Doğaçlama gerektiren “Commedia dell’Arte”, Structuring Drama Work‘te tiyatro türlerinden yararlanan drama tekniklerinden biri olarak yer almıştır. Temel özellikleriyle geleneksel Türk tiyatrosu türlerinden orta oyunu ile tulûata çok benzer. Bu...
“Tür Anahtarı” ile Türü Değiştirme
“Structuring Drama Work’te yer alan drama etkinliklerinden biri olan “tür anahtarı” (genre switch), okuma ve diğer dil becerilerine uyarlanabilecek etkinliklerdendir. Bir türde ifade edilmiş bir içeriği başka bir türde/...
“Yaşam Çemberi” ile Bir Karakter Oluşturmak
“Yaşam çemberi” (circle of life), drama teknikleri arasında yer alan ve belirtilen özellikler doğrultusunda bir karakter ortaya çıkarıp o karakteri çözümlemeye olanak sağlayan tekniklerdendir. Bu yönüyle, özellikle olaya dayalı...
“Teori Kurma” Yoluyla Bir Metni Anlama
“Teori kurma” yahut oluşturma, inşa etme (“theory-building”) drama tekniği, bir metnin geneline veya seçilen bir ögesine dair çıkarımda bulunmaya yönelik bir etkinlik için elverişli görünmektedir. Bir dersin ısınma aşaması...
Forum ve Büyük Tartışma Grupları
Forum ve büyük tartışma grupları ile bir konuyu/ sorunu ele alma ve değerlendirme: Büyük tartışma grupları ile bir konuyu/ sorunu ele alma ve değerlendirme: Bir tür forum özelliği taşıyan...
Küçük Tartışma/ Buzz/ Fısıltı Grupları
Bir sorunun, buzz, vızıltı, fısıltı grupları olarak da bilinen küçük tartışma grupları içinde tartışmaya açılıp değerlendirilmesi: buzz grup İlgili: Tartışma Teknikleri
Beyin Fırtınası, Örümcek Ağı, DACUM
Beyin fırtınası, örümcek ağı ve DACUM, bir konu etrafında olabildiğince farklı, yaratıcı görüşler, çözümler önermeye dayanan tartışma tekniklerindendir. DACUM ve Örümcek ağı, beyin fırtınasıyla benzer bir anlayışa ve uygulamaya...
“Uzman Rolü” ile Soruna Çözüm Bulma
Drama tekniklerinden “uzman rolü” , öğrencilere bir sorunun çözümünde “uzman” olarak sorumluluk vermeye dayalıdır. Bu takım çalışması, öğrencilerin yaratıcılıklarını, iletişim becerilerini, eleştirel düşünme ve karar alma süreçlerini destekler. (Mantle...
“Düşünce İzleme” ile Karakterin Sesi Olma
Drama tekniklerinden “düşünce izleme” (thought tracking), okuma etkinliklerinde kişilerin iç dünyalarını anlama, değerlendirme süreçlerinde kullanılabilir. “düşünce izleme” için iki uygulama örneği I. “Donuk imge” ve grup heykelleri gibi etkinlikler, düşünce takibi...
“Telefon Konuşmaları” ile Olayı Geliştirmek
“Telefon konuşmaları”, hem bağımsız bir drama etkinliği olarak hem diğer drama etkinliklerinde bir durumun yönünü değiştirmek, olayı ayrıntılandırarak geliştirmek gibi farklı nedenlerle de destek alınabilecek tekniklerdendir. “telefon konuşmaları” uygulama...
“İmge (İmaj) Tiyatrosu” ile İdeali Arama
“İmge tiyatrosu”nun ilk aşamasında bedenle oluşturulan fotoğraf, “donuk imge” ile benzerlik gösterir. O teknikte, durumun fotoğrafı üzerinden değerlendirme yapılırken, burada bir adım daha ötesine geçilmekte ve durumun alternatifi de...
Forum Tiyatrosu ile Çözüme Etkin Katılım
Öğrencilerin hem bedensel hem düşünsel düzlemde çok etkin oldukları bu drama tekniği, öğrencilere, bir soruna çözüm arama, önerme ve bunun nasıl bir sonuç vereceğine dair uygulama yapabilme ortamı sunar....
Öğretim Tekniği Olarak Sıcak Sandalye
Sıcak sandalye tekniği ile, soruları yöneltenler, bir konuyu enine boyuna irdeleyip değerlendirme becerilerini geliştirebilir.Sıcak sandalyede oturan öğrenci ise, bir kimliği farklı boyutlarıyla iyi tanımış olarak, hangi durumda ne yapacağı...
Bir Tartışma Tekniği Olarak Münazara
Münazara, iki farklı grubun yaptıkları konuşmalar ile argümanlar sunarak ve karşı tarafı çürüterek, jüriyi kendi söylediklerinin haklı olduğu yönünde ikna etmeye çalışmaktır. Yaygın uygulanan haliyle, bir konunun siyah-beyaz karşıtlığında...
Öğretim Tekniği Olarak “Çember”
Çember tekniği, geniş bir grubun çember oluşturduğu ve bir liderin öncülüğünde bir konuyu/sorunu değerlendirdikleri bir tartışma tekniğidir. Sineklerin Tanrısı romanında, çocuklar demokratik bir konuşma yöntemi olarak herkesin söz söyleme...
Edebiyat Metinlerini “Örnek Olay” Olarak Kullanma
Olaya dayalı metinlerde ortaya koyulan durumların pek çoğu, değer eğitimi çerçevesinde, bağımsız birer örnek olay olarak ele alınabilir ve öğrencilerle değişik açılardan üzerinde konuşulabilir. Yaşanmış veya olay biçiminde kurgulanmış...
“Dedikodu Halkası” ile Bilgiyi Pekiştirme
Dedikodu halkası, olaya dayalı metinlerle ilgili yorumlar ve çıkarımlar için uygun bir ortam sağlayabilir. Drama teknikleri arasında yer alan dedikodu halkası (gossip circle), küçük grupların kendi aralarında “biri”! hakkında...
Kar Topu Tekniği ile Öğrenme, Tartışma
Kar topu tekniği tartışmaya elverişli tüm öğrenme süreçlerinde etkin kullanılabilir. & katlanarak artan tartışma gruplarıyla uygulanması: 1.yol: Öğretmen bir konu veya sorunu tercih ettiği şekliyle sınıfa sunar (bilgiyi veya...
Kapalı Uçlu Soru Türleri
Online olarak da yaygın kullanılan çoktan seçmeli, eşleştirme, doğru/yanlış, boşluk doldurma vb. kapalı uçlu soru türleri, yanıtı tek ve tartışmasız sorulara dayanır. kapalı uçlu soru türleri : & çoktan...
Yazar-Eser-Tür Eşleştirme (Tanzimat-SF-Millî Ed.)
Hatırlama kartlarıyla, Tanzimat, Servet-i Fünûn, Millî Edebiyat ve her üç dönemde, bu anlayışlardan bağımsız hareket eden yazar ve şairlerin eserlerini içeren yazar-eser-tür eşleştirmesi. Bir yazarın aynı türde yazdığı eserler,...
Etkinlik Metinlerini Anlık Paylaşabilirsiniz!
Bir metin, bazen tek bir etkinlik içinde, aynı anda okumanın, dinlemenin, yazmanın ve konuşmanın nesnesi olabilir. Aşağıda, en az iki dil becerisini bir arada kullanmaya yönelik, metinleri öğretmenin yerleştirip anlık...
Venn Şeması ve “Harmony”
Bulan kişinin (John Venn) soyadıyla anılan Venn şeması, ortak kesişim noktalarını gösteren yönüyle, metinlerin içerdiği farklı ögelerin özelliklerini bir arada görme ve tablo üzerinden değerlendirme için elverişli araçlardandır. Hazırlanması da...
Alegori… Kavramların “Kişi” ve “Hikâye” Hâli…
Amaç eğitmekse ve hedef kitle, ortalama okur ise, kavramların soyut dünyasında bir şeyler anlatmak yerine, her zaman merak uyandırıcı, sürükleyici hikâyelerin dünyasından ulaşmak tercih edilmiştir. Bu yetmemiş, Hüsn ü...
“Yaşam Çizgisi” ile Süreci Yorumlama
Anlamayı ve değerlendirmeyi bir arada yaptıran etkinliklerden biri; kurmaca metin kişilerinin yaşadıklarının, olumlu ve olumsuz sonuçlarına göre artan/eksilen bir grafik düzlemine işlendiği “yaşam çizgisi” uygulamasıdır. Yaygın uygulama; çıkarılacak grafik...
Olayları “Zaman Çizgisi” Üzerinde Gösterme
Özellikle tarihsel arka planı olan ya da kronolojik akışı takip edilebilen metinlerle ilgili olarak, arka plan bağlantılı anlama çalışmaları yapmak için “zaman çizgisi” (timeline) , elverişli bir uygulamadır. Edebiyat-tarih...
“9 Elmas Tekniği” ile Seçenekleri Eleme
9 elmas tekniği (Diamond 9 ranking) ile verilen bir sorunun çözümü için her grup 9 öneri belirliyor ve grup temsilcileri tarafından öneriler tüm katılımcılara sunuluyor. Kesişen ortak önerilerin başa...
Olay Akışına Yön Veren Ögelerin İzinde
Okuduğunu anlama ve yorumlama çalışmaları kapsamında bir uygulamamız Hermann Hesse’in ünlü Siddhartha romanıyla ilgiliydi. Romanda olaylar, Siddhartha’nın nirvana yolundaki hayat deneyimlerine dayalı bir akışa sahip olduğu için, aynı zamanda...
Role Girme ve Rol İçinde Yazma
Drama tekniklerinden “rol içinde yazma” (writing in role), öğrenciye bir role girme ve o rolün gerektirdiği yazılı anlatım dilini kullanarak farklı yazma türleriyle tanışma fırsatı sunar. Role bürünme, yazacağı...
Duvardaki Rol ile Kişiyi Tanıma
Bir drama tekniği olarak “duvardaki rol” ile gerçek veya kurmaca kişiliklere ait özellikleri belirlemek ve üzerlerine konuşmak mümkün. duvardaki rol; & Bir okuma etkinliği olarak düşünülürse, “duvardaki rol” hazırlık...
Altı Şapka Tekniği ile Bir Soruna Altı Bakış Açısı
Altı şapka tekniği, aslında, bir soruna farklı açılardan nasıl yaklaşılabileceğini ve sonucunda çözüme nasıl gidilebileceğini gösteren etkili bir iş dünyası uygulamasıdır. Edward de Bono’nun geliştirdiği altı şapkalı düşünme tekniğinin,...
“Donuk İmge” ile Anın Fotoğrafını Alma
Donuk imge, grup heykelleri yoluyla tablo oluşturma ve düşünce izleme gibi drama etkinlikleri okumayı daha eğlenceli, konuşmayı daha istenerek yapılabilir hâle getirmeye elverişli bir tekniktir. Eğlenceli kısım için, bir...
Edebî Eser-Dönem İlişkisi
Edebî eser-dönem ilişkisi birinden diğerine, çoğunlukla dönemin özelliklerinden edebiyata yansıyan etkilerini içerir. Edebî eserler, bilinçli veya istem dışı olarak, içine doğdukları dönemin koşullarından, bilgisinden, toplumsal ve kültürel birikimden, önceliklerinden...
Edebî Eser-Dönem İlişkisi (Kürk Mantolu Madonna)
Edebî eser-dönem ilişkisi birinden diğerine, çoğunlukla dönemin özelliklerinden edebiyata yansıyan etkilerini içerir. Edebî eserler, bilinçli veya istem dışı olarak, içine doğdukları dönemin koşullarından, bilgisinden, toplumsal ve kültürel birikimden, önceliklerinden...
Edebiyat-Tarih İlişkisi (Tarama Testi)
Edebiyat-tarih ilişkisi ve destanlarla ilgili genel bilgilerin pekiştirilmesine yönelik tarama testi olarak sınıfta online uygulanabilir bir örnek yer alıyor. Sorularda geçen “İDES”, çalıştığım okuldaki hafta sonu grubunu tanımlayan bir...
Bilinç Koridoru ile Doğru Karar Alma
Bilinç koridoru (Conscince Alley/Decision Alley/ Thought Tunnel) herhangi bir eserde yer alan kişilerin bir sorunun çözümünde ikilemde kaldığı durumlarda yaptıkları seçimlerin ve karar alma süreçlerinin irdelenmesinde veya genel olarak tartışılabilecek...
Tamamlanmamış Materyaller ile Çalışma
Drama tekniklerinden “tamamlanmamış materyaller”, yaratıcı drama içinde, “telefon konuşmaları” ile benzer bir işleve sahiptir. Oyunun akışına yapılan her dokunuş (yeni bir sorun, bilgi ekleme vb.), onu dokunuş yönünde ayrıntılandırır,...
Edebî ve Öğretici Metinler
Edebî ve öğretici metinler; yazılma amaçları, gerçeklikle ilişkileri, metin türleri ve dilin kullanımı açısından gösterdikleri farklılıklarla birbirlerinden ayrışırlar. edebî ve öğretici metinler İlgili: Edebiyat Kavramı ve Değişen İçeriği
Edebiyat ve Bilimin Etkileşimi
Yazarlar, içinde yaşadıkları dönemin toplumsal, siyasal, bilimsel vb. her tür gelişmelerinden etkilenir ve etkilendikleri ölçüde bu gelişmelerin izlerini eserlerine taşırlar. Edebiyat ve bilimin etkileşimi, bir başka ifadeyle, sosyal ve...
Metni Anlama: 5N1K ile Sorgulama
Lise düzeyinde, metni anlayarak okuma çalışmalarında, söylem çözümlemeleri, göstergebilim, yapısöküm vb. türünden derinlemesine incelemeler yapmaya ders zamanı da yetmez, öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri de ilgileri de… Ama basit ve...
Yazar-Eser Dağarcığını Yoklama, Geliştirme
Lise düzeyinde, okumaya özendirmenin pratik yollarından biri, kaynaktan haberdar etmektir. Edebiyat tarihinin rutin öğretimi dışında, köşe taşlarının hatırlanmasına yönelik basit yarışmalar, bir sonraki yarış için birkaç eser veya yazar adı...
Kurmaca Bir Karakterle Mülâkat Yapma…
Okuduğu kurmaca bir metnin kişilerinin özelliklerini ve farklı olaylar karşısındaki tutumlarını kavramış bir öğrenci, bu özellikleri ortaya çıkaracak düzeyde sorular hazırlayabilir; eser kişisinin davranışlarını ve olaylar karşısındaki tavırlarını gözden...
Fantastik Rol Yapma (FRP) ile Hikâyeleştirme
Bazı oyunların kurgusundan yararlanarak okumayı sevdirecek etkinlikler tasarlamak mümkündür. Fantastik Rol Yapma (FRP) de ilham alınabilecek oyunlardan… Tasarlanmış fantastik bir dünyanın masa başında canlandırılmasına dayanan bu oyunla ilk karşılaştığımda,...
Metin Bağlantılı Ürünler Hazırlama
Kitap okumayı sıkıcı bulan öğrenciler için durumu tersine çevirmenin en pratik yolu, öğrencinin ilgi alanına uygun çalışmaları da sürece dahil etmektir. Sayısız uyaranın ortasında, kitapların sessiz dünyasına yoğunlaşıp sözcüklerle...
Akış Çizelgesi ile Bilgiyi Belirleme
Aşamalı ilerleyen uygulamalar için, akış çizelgesi (akış diyagramı) hazırlama , hem adım adım ilerlerken bir şey atlamama açısından denetimi elde tutma hem de bilgiyi sorgulayarak kullanma açısından elverişlidir. Seçeneklere...
Yazar-Eser-Tür Eşleştirme (Cumhuriyet Dön.)
Cumhuriyet döneminde yayınlanmış, edebiyat tarihinde yer edinmiş, öne çıkan eserlerle ilgili yazar-eser-tür eşleştirme kartları: İlgili: “Yazar-Eser-Tür Eşleştirmesi (Tanzimat-SF-Milli Edebiyat)” Köşe Taşı İsimler Eserler (Türk ve Dünya Edebiyatları)
İpucuna Dayalı Öğretim Teknikleri : Kim? Ne?
Geçmişte öğrenilmiş bir bilginin hatırlanması veya ders sonunda, neyin ne kadar kavranıldığının görülmesi için, bildik “soru-yanıt” dışında, yine soru-yanıta dayanan veya farklı yollar izleyen öğretim teknikleri de vardır. Özellikle...
Metinlerin İçeriğinde Değişiklik Yapma
Okunan metinlerle ilgili yazma çalışmaları, metin türünü değiştirme veya metinle ilgili farklı türlerde denemeler yapma dışında, metnin içeriğine yönelik değişiklikler yaparak yeni alternatifleri görmek veya metne başka bir noktadan...
Alıntılama Yollarını İçeren Bir Uygulama Örneği
*** açlık oyunları yazarına ait bir bilgiden alıntı yapma Aşağıdaki çalışma kağıdında farklı alıntı yapma yollarının uygulaması istenmekte. Çıktısını alarak (alintilama) uygulamayı yapabilirsiniz ya da sözel olarak denenebilir. (Noktalı boşluklara...